همشهری آنلاین - ثریا روزبهانی: در سال ۱۲۶۹ درست یک سال پس از تأسیس دارالفنون، کتابخانه دارالفنون با نام کتابخانه مبارکه دارالفنون تاسیس شد. در ابتدای فعالیت این کتابخانه، معلم فرانسه این مدرسه، جسدش را قبل مرگش برای آموزش به دانشجویان پزشکی فروخت و با پول آن کتابخانه دارالفنون را تجهیز کرد و در حقیقت به غنای کتابخانه دارالفنون افزود.
قصههای خواندنی تهران را اینجا دنبال کنید
۱۰سال بعد اعتضاد السلطنه، یعنی در سال ۱۲۸۰ برای استفاده، شاگردان و معلمان کتابخانه معتبری را از کتابهای فارسی و خارجی بهوجود آورد. این کتابخانه تا زمان وزارت علاءالملک دایر بود و سپس به کتابخانه ملی داده شد، از این رو نسخههای خطی مدرسه دارالفنون در کتابخانه ملی دیده میشود. از زمان تأسیس کتابخانه مبارکه دارالفنون تا نامهای مختلفی برای آن نامگذاری شده است که کتابخانه معارف، کتابخانه عمومی معارف، کتابخانه فردوسی و کتابخانه ملی از جمله آن است.
کتابخانه ملی که مخزن ارزشمندی از آثار بزرگان در گذشته و حاضر است در سال ۱۳۱۵ تأسیس شد. علیاصغر حکمت، وزیر معارف در فروردین ماه ۱۳۱۵ در سفری که به خراسان داشت اطلاع پیدا کرد که سرلشکر بود بوذر جمهری شهردار وقت پایتخت بر این نیت است که زمینی را که در قسمت شمال موزه ایران باستان است برای اصطبل اسبهای بلدیه (شهرداری) به تصرف درآورد.
حکمت که بنای طویله را در مجاورت موزه ناخوشایند میدانست توانست با آگاهی و تدبیر این زمین را به تصرف وزارت معارف درآورد، و بنای مجلل کتابخانه ملی را پایهریزی کند این کتابخانه توسط اعتضادالسلطنه، وزیر علوم و ریاست مدرسه در سال ۱۲۴۲ شکل گرفت. کتب معتبر خارجی، ایرانی و عربی نخستین کتابهای این کتابخانه بود.
معلمان اروپایی هم ناگزیر بودند دستکم سالی یک جلد کتاب در رشتۀ تدریس خود تألیف کنند. این کتابها را مترجمان دارالفنون به فارسی برمیگرداندند. اما کتابخانۀ بزرگ دارالفنون در زمان وزارت محمود خان علاءالملک به کتابخانۀ دولتی (ملی) واگذار شد. هنوز هم در کتابخانۀ ملی ایران آثار زیادی از معلمان و استادان و مترجمان دارالفنون موجود است که تألیف یا ترجمه شدند.
نظر شما